ЗÆРДÆ ЦÆХÆРАДЖЫНТÆ КÆНЫН — Мæсты кæнын. Амæй хъауджыдæр мын мæ зæрдæ мауал цæхæраджынтæ кæн. (Нартыхты Г. Æрдуйы хидыл.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ГАЛЫ ЦЫД КÆНЫН — Æнæхъуыдыйæ, æнæмбаргæйæ цæуын, архайын. Колхозы мæ фыд цы уагæй фæкуыста, æндæрты разæй фронтмæ галы цыд куыд акодта æмæ йæ сæр дæр куынæуал æрхаста, æз афтæ нæ сараздзынæн. (Нартыхты Г. Æрдуйы хидыл.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ТУДЖЫ ЦЪЫРТТ БАПЫРХ КÆНЫН — тж. ТУДЖЫ ЦЪЫРТТ НЫККАЛЫН Æвзæрдзинад нæ ныппарын, маст сисын. Тыххæй чи бырса, ууыл мæ туджы цъыртт бапырх кæндзынæн. (Нафи, Фыдæлты тут.) Æвæдза, дзурæджы базыдта, уæд ыл йæ туджы цъыртт, фæстаг æртахы онг, бакалдтаид... Фенын мын æй кæнут,… … Фразеологический словарь иронского диалекта
ÆВЗАГ РАСКЪÆФ-БАСКЪÆФ КÆНЫН — Дыууæрдæм дзырдтæ хæссын искæйты кæрæдзийыл ардауыны тыххæй. Æвзаг раскъæф баскъæфгæнагæй мæ зоныс... (Нартыхты Г. Æрдуйы хидыл.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
СÆР ЦЪЫФЫ ТУЛЫН — тж. СÆР ЧЪИЗИ КÆНЫН Кад дæлæмæ кæнын, æгад кæнын. Ныр фыдæнхъæл фæцис. Йæ сæр ын цъыфы стылдта (Гарсо Текълейæн). (Дзабиты З. Хæхты бæркад.) Иннæмæй та: фыццаг хæдзар кæй аразын, иуæй иутау, авторитет кæй нæма дæн, мæ сæр чъизи кæнынæй уымæн… … Фразеологический словарь иронского диалекта
УД ЦЪИРЫН — Искæуыл фыргуыст кæнын, хъизæмар ын кæнын, йе нцойад ын сафын, искæмæй пайда кæнын. Сосать кровь. Бусты Биболы дæлбазыр бабадгæйæ, Цъулаты Чермен æмæ йын уый хуызæттæ йæ уд кæй бацъырдтой, уый сæм фаг нал кæсы. (Нартыхты Г. Æрдуйы хидыл.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
СÆР УÆЛИÆУТТЫ ХÆССЫН — Æнæввæрсон кæнын, хи алыварс уæвджытæй бæрзонддæр кæнын, хи уæлдæр æнхъæлын. Кæй цæмæн хъæуы, куырм бæхау, йæ сæр уæлиæутты чи хæссы, гæххæтты гæбазыл рæдыдæй кæй бахъулон чындæуыд, уымæй дарддæр чи нæ уыны, ахæм мораль. (Нартыхты Г. Æрдуйы хидыл … Фразеологический словарь иронского диалекта
ТУГ ДОЙНЫЙÆН НУАЗЫН — Искæмæн фыдмитæ кæнын, фыргуыст ыл кæнын. Пить кровь. Йæ уд ын хæрынц (Уасойæн ахæстоны), йæ туг ын дойныйæн нуазынц. (Букуылты А. Зарæг баззад цæргæйæ.) Зæгъут æй, кæцы у æмæ йын йæ туг дойныйæн баназон! (Нартыхты Г. Æрдуйы хидыл.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
АДЫЛЫ РÆСУГЪД ЧЫЗГ — кæс АДЫЛЫ ЧЫЗГ 1 вариант Сатанайы лæппуйы ус. Кадæг нын зæгъы, зæгъгæ, Адылæн ис ахæм чызг, æмæ арв йæ къабæзтæ кæм ауагъта, уым уый хуызæн уындæй дæр, æгъдауæй дæр нæ разындзæн. Дунейы хæрзæджытæй йыл чи нæ сдзырдта, ахæм нал баззад, фæлæ нæ… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ДÆЛБАЗЫР БАДЫН — Искæй аудыны бын уæвын. Бусты Бибойы дæлбазыр бабадгæйæ, Цъулаты Чермен æмæ нын уый хуызæттæ нæ уд бацъырдтой, уый сæм фаг нæл кæсы. (Нартыхты Г. Æрдуйы хидыл.) … Фразеологический словарь иронского диалекта